OTIZM VE DAVRANIŞ ÖZELLIKLERI NELERDIR ?
Otizm nedir?
Kelime anlamı ‘kendine dönük’ demek olan otizm, yaşamın ilk 3 yılında ortaya çıkan ve yaşam boyu devam eden, sosyal etkileşimde azlık, sözel ve sözel olmayan iletişimin azlık, tekrarlayıcı davranışlar, kısıtlı ilgi alanları ile kendini gösteren karmaşık bir gelişimsel bozukluktur.
Otizmin nedenleri nelerdir?
Otizmin kesin nedenleri henüz bilinmemekle beraber bilimsel araştırmalar genetik temelli olduğu görüşünde yoğunlaşmaktadır. Bunun yanısıra beyindeki bazı yapısal farklılıkların ve doğum öncesi, doğum sırası ve doğum sonrasında beyinde hasar yaratabilecek dış etkenlerin de otizme neden olabileceği düşünülmektedir.
Otistik bozukluğu olan çocuğun davranış özellikleri nelerdir?
*Göz göze bakmaktan kaçınır, veya hiç göz teması kurmaz,
*Huzursuz görünür,
*Normal çocuklar ilk bebeklikten itibaren gülümsemeye karşılık verirlerken bu çocuklar bunu seyrek yaparlar,
*Seslenildiğinde bakmazlar,
*Özellikle insan sesine ilgileri zayıftır,
*Kucağa alınmaktan ve dokunulmaktan hoşlanmazlar,
*Genelde çevrede olup bitene karşı duyarsızdırlar, donuk yüz ifadeleri vardır,
*Yaşıtlarına ilgi göstermezler, genelde tek başına oyun oynarlar,
*Hep aynı şekilde ve aynı oyuncaklarla oynama isteği gösterirler,
*Oyunları genelde tekrarlayıcıdır,
*’Ce-eee’oyununa tepki vermezler,
*Bay-bay yapmayı öğrenemezler ya da farklı biçimde çok geç taklit ederler,
*Konuşmaları gecikir ya da hiç konuşmazlar,
*Kendilerinden ‘ben’ şeklinde söz etmek yerine ‘o’ şeklinde ya da isimleriyle söz ederler,
*Kelimeleri sürekli tekrarlayabilirler,
*Müziğe karşı çok ilgili olabilirler,
*Konuşmayı başlatmakta ve sürdürmekte zorlanırlar,
*Kıyafetlerinin, oda veya evdeki eşyaların yerlerinin değişmesinden hoşlanmazlar,
*Parmak ucunda yürüme, sallanma, kendi etrafında dönme gibi bazı tekrarlayıcı davranışları olabilir,
*Bazı eşyalara aşırı bağlılık gösterebilirler,
*Tekerlek ve çamaşır makinesi gibi dönen eşyaları uzun süre izleyebilirler,
*Eşyaları tanımak için çoğunlukla koklamayı ve ağızlarına götürmeyi tercih ederler,
*Tehlike ve korku duygusu hissetmezler ve bazı çocuklar çok saldırgan olabilirler,
*Konuşmayı ihtiyaçlarını belirtmek için kullanırlar, iletişim için kullanmazlar,
*Kullandıkları kelimeler çok sınırlıdır,
*Yemek yeme bozuklukları vardır.
Yukarıda sayılan özelliklerin hepsi her otizmli çocukta aynı anda olmayabileceği gibi, bu özelliklerden bazılarına sahip olmak da bir çocuğu otistik yapmaz.
Şüphelenilen durumlarda başvurulacak kişi bir çocuk ruh sağlığı uzmanı olabilir.
**Gelişimsel Çocuk Nörolojisi Derneği, Çocuk Sağlığı ve Gelişimi Dergisi ; 2012, Sayı:3