Bahar Nezlesi

GeÇeNe; Çocuk Sağlığı ve Gelişimi Dergisi. 2012; sayı:3 Dr.Betül Büyüktiryaki, Dr. Cansın Saçkesen

Soğuk kış günlerinin ardından ısınan havalar baharı müjdelese de bu durum polen duyarlılığı olan çocuklar ve aileleri için mevsimsel allerjik nezle bulgularını arttıracağından endişe yaratabilir. Mevsimsel allerjik nezle, polenlerin havada bol miktarda olduğu dönemde burnun iç yüzeyini döşeyen dokuda meydana gelen iltihabi olayları tanımlamak için kullanılır. Hastalık genellikle küçük yaşlarda, ama bazen de ileri yaşlarda başlayabilir. Burun ile birlikte gözlerde de etkilenme olabildiğinden ” bahar nezlesi ” olarak da adlandırılmaktadır.

Allerjik nezleli çocuklarda polenlere maruz kaldıktan kısa bir süre sonra hapşırma, burunda kaşınma, burun akıntısı, ve/veya burun tıkanıklığı görülür. Çocuklar sık sık burunlarını yukarı doğru sildikleri için bu harekete ”allerjik selam” denir ve bu hareket nedeniyle burun üzerinde yatay bir çizgi oluşabilir. Bu hastalığa genelde göz nezlesi ”allerjik konjonktivit” de eşlik ettiğinden gözlerde kaşınma, sulanma görülebilir. Burun tıkanıklığı ve damarlardaki dolgunluk gözaltlarında şişliğe ve koyulaşmaya neden olur. Geniz akıntısı, başağrısı, öksürük eşlik edebilir. Burun tıkanıklığı nedeniyle çocuklar geceleri defalarca uyanır ve sabah yorgun uyanırlar. Yorgunluk, algılama güçlüğü, uyku bozuklukları günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir.

Polen mevsiminde atopik dermatit (egzema) olan çocukların şikayetleri artabilir. Piknik yapmak üzere polenlerin çok olduğu bölgelere gidilirse duyarlılığı olan çocuklarda ürtiker (kurdeşen) gelişebilir. Allerjik nezleli hastaların %10-40’ında astım bulguları eşlik edebilir veya astımı olan çocuklarda hastalığın kontrolü bozulabilir. Bu nedenle polen mevsiminde uzun süreli öksürüğü olan çocukların mutlaka muayene edilmesi gerekir.

Allerjik nezle tanısında en önemli şey hastanın öyküsüdür. Belirtilerin ne zaman, ne ile karşılaşıldığında ve nasıl ortaya çıktığı sorgulanmalıdır.  Açık havada polenlere maruz kalındığında burunda kaşıntı, hapşırma, berrak burun akıntısı oluyorsa bahar nezlesi düşünülmelidir. Kandan yapılan allerjen seviyesi ölçümü ve deriye uygulanan allerji testleri ile bireyin hangi partiküllere allerjisi olduğu saptanabilir.

Allerjik rinit tedavisinde allerjenden kaçınma önceliklidir. Bu nedenle polen sayısının arttığı ilkbahar ve yaz başında bahar nezlesi olan kişilerin açık havadaki faaliyetlere ayırdıkları zaman dilimini azaltmaları önerilir. Allerjik nezle tedavisinde ayrıca burna uygulanan burun spreyleri ve ağızdan alınan şurup ya da tabletler ile yakınmalar kontrol altına alınabilir. Allerjik hastalığın şiddeti ve hastanın durumu değerlendirilerek ilaç tedavilerinin hekim tarafından düzenlenmesi önerilir.